tradycyjne wartości

Święta kościelne, które nie są dniami wolnymi od pracy – czy trzeba iść do kościoła?

Szukając informacji o świętach kościelnych oraz świętach państwowych wolnych od pracy, możemy trafić na pewien katolicki portal. To właśnie redakcja PCh24.pl (wydawcą serwisu jest Stowarzyszenie Piotra Skargi) to jedna z grup zatroskanych katolików, którzy starają się krzewić pamięć o świętach kościelnych. Także dzięki nim dowiemy się o wszystkich piątkach, w których katolikowi wolno zjeść produkty mięsne!

Warto pamiętać, że według stanu prawnego na 2022 rok wszystkie kościelne święta nakazane są jednocześnie dniami wolnymi od pracy. Najpóźniej stała się nim uroczystość Trzech Króli. Ale mamy też dni wolne od pracy, które Kościół świętuje bez obowiązku uczestnictwa w Eucharystii.

Te święta próbowali wymazać komuniści

W 1960 roku władze PRL usunęły z kalendarza dni wolnych od pracy zarówno 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny) jak i 6 stycznia (Objawienie Pańskie). Decyzja ta wynikała z dążenia władz komunistycznych do wykorzenienia katolickiej tradycji. W efekcie katolik stawał przed poważnym dylematem: co robić w święta nakazane nie będące dniami wolnymi od pracy. Kwestię tę musiał rozstrzygać w sumieniu lub w rozmowie ze spowiednikiem. Choć przymus pracy stanowił zapewne okoliczność łagodzącą, sytuacja nie należała do komfortowych. Święto 15 sierpnia powróciło do kalendarza ojczystego już w 1989 roku.

Z kolei uroczystość Trzech Króli jeszcze przez długi czas nie była świętem państwowym. Aż do 2011 roku Polacy w tak zwanej wolnej Polsce musieli myśleć, jak pogodzić pracę z kościelnym świętem nakazanym.

Co z wolną niedzielą?

Na szczęście od tej pory sytuacja uległa zmianie. Obecnie wszystkie święta nakazane są świętami państwowymi. Jednak aż do 2018 roku większość niedziel była dniami, w których kwitła działalność handlowa na szeroką skalę. Oznaczało to zmuszanie do pracy wielu ludzi. Istniała więc dwuznaczna sytuacja, w której ramach część osób musiało świadczyć pracę. Od 2020 roku zdecydowana większość niedziel jest wolnych od handlu. Istnieją jednak wyjątki – zarówno dla pewnych rodzajów sklepów, jak i dla niektórych niedziel.

Pomocne jest też zapoznanie się z paragrafem Katechizmu Kościoła Katolickiego. Zgodnie z nim „w niedzielę oraz w inne dni świąteczne nakazane wierni powinni powstrzymać się od wykonywania prac lub zajęć, które przeszkadzają oddawaniu czci należnej Bogu, przeżywaniu radości właściwej dniowi Pańskiemu, pełnieniu uczynków miłosierdzia i koniecznemu odpoczynkowi duchowemu i fizycznemu. Obowiązki rodzinne lub ważne zadania społeczne stanowią słuszne usprawiedliwienie niewypełnienia nakazu odpoczynku niedzielnego. Wierni powinni jednak czuwać, by uzasadnione powody nie doprowadziły do nawyków niekorzystnych dla czci Boga, życia rodzinnego oraz zdrowia. Umiłowanie prawdy szuka czasu wolnego, a potrzeba miłości podejmuje uzasadnioną pracę”.